کارکرد عاطفه ی حسرت در محتوا و فرم غزل حسین منزوی

حسین منزوی، شاعر معاصر ایران، با استفاده از زبان، توصیفات، تصاویر و اندیشه­های تازه در قالب غزل، یکی از نوآوران این عرصه محسوب می­شود. عاطفه­ی حسرت در شعر او نمودی چشمگیر و محوری دارد و می­تواند از دلایل ماندگاری غزل او به شمار آید. براین اساس، هدف از این پژوهش، بررسی انواع جلوه­های حسرت در غزل منزوی، تحلیل دلایل، انگیزه­ها و نتایج آن و چگونگی نمود این عاطفه در ساختار و صورت غزل او، با استفاده از روش تحلیل محتوایی و ساختاری است. به طور کلّی، می­توان حسرت­های منزوی را به دو دسته­ی شخصی و اجتماعی تقسیم کرد. پرکاربردترین انگیزه­ها و زمینه­هایی که باعث به وجود آمدن این عاطفه در شعر منزوی شده­اند، عبارتند از: جدایی از معشوق، اندوه از دست دادن برادر، گله از سرنوشت و انسان­هایی که به دلایل گوناگون او را آزرده­اند، سپری شدن جوانی و عوامل سیاسی- اجتماعی. بارزترین شگردهای فرمی او در این زمینه نیز، علاوه بر استفاده­ از واژه­های حامل مفاهیم حسرتبار، از این قرارند: به کارگیری انواع شیوه­های موسیقایی؛ بخصوص کناری، درونی و بیرونی و تصویر آفرینی؛ بویژه در قالب تشبیه، نماد و تلمیح.